17 september 2018

Moeilijke en pijnlijke ervaringen met belangrijke anderen

Heb je als kind meegemaakt dat degenen die voor je moesten zorgen je mishandelden of dingen met je deden die je niet had mogen meemaken? Het is heel verwarrend en pijnlijk om te ervaren dat degenen die van je zouden moeten houden en voor je zouden moeten zorgen je niet goed behandelen. Dit kan later in je leven voor veel moeilijkheden zorgen, zowel wat betreft de omgang met andere mensen als wat betreft je goed voelen over jezelf.

Deze oefening gaat over het onderzoeken van en werken met pijnlijke ervaringen met mensen die belangrijk voor je zijn geweest en misschien nog steeds zijn. Bijvoorbeeld, je ouders hebben je als kind misschien verwaarloosd of mishandeld. Of je hebt misschien ernstig verraad ervaren van een familielid, een leraar, een voorganger of priester, of anderen. Het doel van deze oefening is om je eigen ervaringen met de ander te onderzoeken. De oefening bestaat uit het je voorstellen van een dialoog met de ander. Het doel van de oefening is om de moeilijke gevoelens die je met je meedraagt als gevolg van wat er gebeurd is, te laten voelen en te uiten.

Je moet deze oefening alleen doen als je mensen in je leven hebt die je kunnen steunen als je pijn hebt of het moeilijk hebt. Als je het moeilijk vindt om met het leven om te gaan, moet je overwegen professionele hulp te zoeken. Bedenk wel dat zelfs de meest pijnlijke ervaringen in het leven kunnen worden verwerkt en tot iets hanteerbaars kunnen worden gemaakt. Maar dat kun je niet altijd in je eentje, dus zoek iemand die je hierbij kan helpen!

Voorbereiding - Schrijf op wat je met de ander wilt bespreken:

  • Gaat het om een of meerdere gebeurtenissen? Beschrijf dit.
  • Wat deed de persoon wel of wat deed de persoon juist niet dat zo pijnlijk voor je was?
  • Is het bijvoorbeeld de manier waarop de persoon je behandelde, dat hij of zij je pijn deed, of aan je lot overliet?
  • Wat was er precies moeilijk voor je toen het gebeurde? Schrijf op wat pijnlijk voor je was.
  • Hoe heeft het je later in je leven beïnvloed, als kind en als volwassene?
  • Wanneer je emoties te overweldigend worden kun je even pauzeren en kan de oefening Kalmeren van sterke emoties of Kalmeren van jezelf je helpen.

Ben je in staat om door te gaan?

Je gaat je nu een dialoog met de ander voorstellen. De focus ligt op het bespreken van wat er gebeurd is dat zo pijnlijk en moeilijk voor je was.

  1. Stel je de ander voor. Je kunt je dit in je hoofd voorstellen, of je kunt je voorstellen dat die persoon op een lege stoel voor je zit.
  2. Vertel de ander waar je het met hem of haar over wilt hebben en wat de persoon u heeft aangedaan. Voel je vrij om wat je hebt opgeschreven te gebruiken. Zeg het hardop, alsof de ander erbij is. Zeg "jij" als je met de ander praat alsof de persoon er is en "ik" als je praat over jouw ervaring en over jouw gevoelens en behoeften.
  3. Vertel de ander wat moeilijk en pijnlijk voor je was en hoe dit later in je leven moeilijk voor je is geworden.

NB: Als de ander je alleen gekwetst heeft (en het is niet iemand die ook wel eens om je gaf), dan kun je hem of haar beter niet je kwetsbare gevoelens laten zien. Vertel de persoon dan vooral wat er in plaats daarvan had moeten gebeuren.

  1. Vertel de ander wat er gebeurd is dat niet oké was en waarom het niet oké was. Als je het de ander vertelt, hoe voelt dat dan?
  2. Word je boos? Als je voelt dat je boos wordt, laat het gevoel er dan even zijn. Wat wil je zeggen en doen? Vertel dat aan de ander.
  3. B: Voel je niets? Als je niets voelt, vertel dan meer over wat er gebeurd is en hoe pijnlijk en moeilijk dit was.
  4. C: Word je bang, verdrietig of schaamt je je? Kijk dan of je tegen jezelf kunt zeggen dat het begrijpelijk is dat je dat voelt en zeg nog eens waarom hetgeen dat gebeurde niet in orde was.
  5. Als je de ander hebt verteld hoe je je voelt, schrijf dan de verontschuldiging op die je van de ander wilde horen. De verontschuldiging kan gaan over wat de ander ziet dat hij of zij verkeerd heeft gedaan, hoe het voor jou moet zijn geweest, een oprecht excuus en wat de ander in plaats daarvan had moeten doen of nu kan doen. Lees de verontschuldiging aan jezelf voor en geef aandacht aan hoe het voelt om het te horen.
  6. Neem een paar minuten om het samen te vatten en kijk hoe je het mee wilt nemen in je leven.

Sommige mensen hebben het ook nodig om de ander in het echt te confronteren. Het wordt aanbevolen dat je dit alleen doet als je...

  1. de bovenstaande oefeningen hebt doorgewerkt en weet waar je de persoon mee wilt confronteren.
  2. vindt dat je een goed beeld hebt van de emoties die samenhangen met wat er gebeurd is.
  3. goede steun kan vinden bij andere mensen voor en nadat je het met de persoon bespreekt.
  4. er meestal in slaagt om met moeilijke gevoelens om te gaan zonder in conflict te raken met anderen of op een manier die je schaadt (middelenmisbruik, zelfbeschadiging enzovoort).

Als je ja kunt antwoorden op 1, 2, 3 en 4, dan kun je overwegen de ander te confronteren met behulp van de onderstaande aanbevelingen.

De andere persoon in het echt confronteren

Soms zal een denkbeeldige dialoog met een andere persoon volstaan om met de moeilijke emoties om te gaan. Op andere momenten kan de denkbeeldige dialoog je ertoe brengen dat je daadwerkelijk degene die je gekwetst heeft wil confronteren. Er zijn geen eenduidige richtlijnen over wat het beste is, anders dan wat jij weet wat het beste voor jou is. Misschien was de oefening die je deed voldoende voor jou op dit moment? Of misschien moet je praten met de persoon die je pijn heeft gedaan? Het doel van confronteren is om de ander te vertellen over jouw ervaringen van wat er gebeurd is en hoe dat moeilijk voor je is geweest. Misschien kan de ander je begrijpen en je erkennen in je ervaringen, maar dat gebeurt niet altijd. Het kan moeilijk zijn voor de ander om te horen wat je vertelt.

Het is belangrijk om een geschikt moment en een geschikte gelegenheid te vinden voor een ononderbroken gesprek met de andere persoon. Als de persoon iemand is die je alleen maar pijn heeft gedaan, of zelfs iemand die gevaarlijk voor je kan zijn (bijvoorbeeld een gewelddadig persoon), is het beter om iemand niet te confronteren in het echt maar het gewoon te houden bij de dialoog uit de oefening hierboven.

Wat richtlijnen om iemand te confronteren met je pijnlijke ervaringen met hem of haar:

  1. Vertel de ander over wat moeilijk voor je is geweest. Wees je ervan bewust dat het jouw ervaring is, maar houd je eraan vast zoals jij het ervaren hebt.
  2. Geef specifieke voorbeelden van wat er gebeurd is.
  3. Vertel de persoon hoe dit pijnlijk en moeilijk voor je was, zowel daar en toen, maar ook later in je leven.
  4. Vertel de ander dat het niet oké was om je zo te behandelen en dat je het verdiend had om anders behandeld te worden. Als je echt een verontschuldiging van de ander wilt, kun je dat laten weten.
  5. Geef de ander wat tijd om te reageren. Het is niet altijd gemakkelijk om zulke dingen te horen. Misschien kun je daar begrip voor tonen, terwijl je trouw blijft aan het feit dat je hem of haar moet vertellen hoe je het ervaart.
  6. Wees erop voorbereid dat je misschien niet de reactie krijgt die je wilt. Herinner je jezelf eraan dat dit het begin is van jouw veranderingsproces. Het hoeft niet te betekenen dat de ander ook zal veranderen.
  7. Als de ander je probeert te begrijpen of vragen stelt, probeer dan zo kalm en eerlijk mogelijk te antwoorden, zonder te proberen de ander te kwetsen.
  8. Als de ander zich alleen maar verdedigt of jouw ervaring niet wil aanvaarden, houd dan vast aan jouw ervaring. Zeg dat je hem of haar hebt verteld wat je moest vertellen en dat het voor jou belangrijk was dat de ander te laten weten.

Laten landen van de oefening

Het is een goed idee om wat tijd uit te trekken om samen te vatten hoe dit je beïnvloed heeft. Schrijf wat overdenkingen op.

  • Wat is er gebeurd?
  • Hoe voelde het voor je om je waarheid te vertellen?
  • Hoe vond je dat de ander reageerde?
  • Wat had je gewild dat er gebeurde dat niet gebeurd is?
  • Wat heb je nodig om hier verder aan te werken?
  • Hoe wil je dit meenemen in je leven?