Boosheid als een gezond primair gevoel is een reactie op een waargenomen bedreiging van iets of iemand die belangrijk voor je is. Met andere woorden, woede ontstaat vaak wanneer iemand jou of je dierbaren slecht behandelt, iemand je persoonlijke grenzen binnendringt of wanneer iemand je belet iets te bereiken dat belangrijk voor je is. Woede is wat je de kracht en macht geeft om jezelf te beschermen en op te komen voor jezelf, voor anderen, en voor je waarden en behoeften.
In zijn zuiverste vorm wordt woede ervaren als een behulpzame kracht en energie. Het is gebruikelijk om het te ervaren als energie in je handen en voeten, warmte in je borst, en in een sterkere vorm kan het zijn dat je wilt wegduwen of slaan. In mildere vormen voelt het als vertrouwen, vastberadenheid, of gewoon als een sterk en helder gevoel. De algemene behoefte in woede is om grenzen te stellen, afstand te scheppen en datgene te beschermen wat belangrijk voor je is. We noemen primaire behulpzame woede vaak assertieve woede. Dergelijke woede kan heel gezond zijn. Het ervaren en uiten van gezonde boosheid op iemand die je bang heeft gemaakt of je te schande heeft gemaakt kan je een gevoel van waardigheid en bescherming geven, maar alleen als het primaire boosheid is waar je controle over hebt.
Woede is een veel voorkomende secundaire emotie. Vaak verhult woede meer kwetsbare gevoelens zoals verdriet, schaamte of angst. Een veel voorkomend patroon, vooral bij mannen, is boos worden terwijl je eigenlijk verdrietig bent. Het komt ook vaak voor dat men boos wordt terwijl men zich eigenlijk schaamt of minderwaardig voelt. Secundaire woede kan in uitdrukking variëren van irritatie tot destructieve woede. Sommigen gebruiken woede ook als instrument om te krijgen wat ze willen. Dit is meestal relationeel zeer destructief.
Veel mensen hebben er moeite mee om op een gezonde en behulpzame manier boos te zijn. Dit kan te maken hebben met het feit dat veel mensen te horen hebben gekregen dat het niet goed is om boos te zijn. Een variant van problematische boosheid is bitterheid, die vaak ontstaat als gevolg van het feit dat je jezelf niet hebt toegestaan boos of verdrietig te zijn over iets wat iemand je heeft aangedaan.